Κυριακή 27 Ιανουαρίου 2019

Ἐκεῖνος πού δέν ἔχει ἀγάπη…

Αποτέλεσμα εικόνας για efrem sirul
 Άγιος Εφραίμ ο Σύρος
  Εκείνος που δεν έχει αγάπη χαίρεται με την αδικία των άλλων,δε συμπάσχει μ’ αυτόν που έπεσε σε σφάλμα,δεν απλώνει για βοήθεια το χέρι του στον πεσμένο,δε συμβουλεύει αυτόν που παρασύρθηκε, δε στηρίζει αυτόν που κλονίζεται.
 Είναι ανάπηρος στο νου,είναι φίλος του Διαβόλου,είναι εφευρέτης κάθε πονηρίας,είναι δημιουργός συγκρούσεων,είναι φίλος των υβρεολόγων,είναι σύντροφος αυτών που κακολογούν τους άλλους,σύμβουλος αυτών που αυθαδιάζουν,συντελεστής στη χειροτέρευση αυτών οι οποίοι φθονούν,εργάτης της υπερηφάνειας,σκεύος της αλαζονείας.
 Και με ένα λόγο,αυτός που δεν απέκτησε την αγάπη είναι όργανο του Εχθρού,
και πλανιέται σε όλα τα μονοπάτια της ζωής του,και δεν ξέρει ότι βαδίζει μέσα στο σκοτάδι.

Ὁ ὑπέροχος Ὕμνος τῆς Ἁγνότητας (Ὁσίου Ἐφραίμ τοῦ Σύρου)

  Ω αγνότητα, που σιχαίνεσαι την τρυφή και τη σπατάλη και την περιποίηση του σώματος και τον καλλωπισμό των ενδυμάτων! 

Ω αγνότητα, που μισείς τα πολυτελή φαγητά και απομακρύνεις τη μέθη!
Ω αγνότητα, που είσαι χαλινάρι των οφθαλμών και μεταφέρεις όλο το σώμα από το σκοτάδι στο φως!
Ω αγνότητα, που σκληραγωγείς το σώμα και το μεταχειρίζεσαι σαν δούλο, και προσέχεις στα ουράνια!
Ω αγνότητα, μητέρα της αγάπης και πολίτευμα των αγγέλων!
Ω αγνότητα, που έχεις καθαρή την καρδιά και είσαι γλυκειά γλώσσα και χαρούμενο πρόσωπο!
Ω αγνότητα, που ύψωσες τον φιλόθεο Ιωσήφ (τον Πάγκαλο) στην ξένη χώρα, ώστε να αγοράζει ακόμη και εκείνους που τον αγόρασαν!
Ω αγνότητα, δώρο του Θεού, γεμάτη ωφέλεια και παιδαγωγία και γνώση!
Ω αγνότητα, ήσυχο λιμάνι, γεμάτο ειρήνη και ασφάλεια!
Ω αγνότητα, που κάνεις χαρούμενη την καρδιά εκείνου που σε έχει, και δίνεις φτερά στην ψυχή, για να πετάξει στα ουράνια!
Ω αγνότητα, που γεννάς την πνευματική χαρά και φονεύεις την λύπη!
Ω αγνότητα, που αποστρέφεσαι το κακό και προσηλώνεσαι στο καλό!
Ω αγνότητα, που ελαττώνεις τα πάθη και καλλιεργείς την απάθεια! 
Ω αγνότητα, που φωτίζεις τους δικαίους και βυθίζεις στο σκοτάδι τον Διάβολο, και τρέχεις προς το βραβείο της ουρανίου κλήσεως, που μας έκανε ο Χριστός!
Ω αγνότητα, που διώχνεις μακριά την ακηδία και προξενείς την υπομονή! Ω αγνότητα, φορτίο ελαφρό, που δεν καταποντίζεται από τα κύματα, και αιώνιος πλούτος κρυμμένος στην ψυχή του φιλόχριστου ανθρώπου, που θα τον βρει στον καιρό της ανάγκης όποιος τον έχει αποκτήσει!
Ω αγνότητα, ωραίο κτήμα, που δεν το καταστρέφουν τα θηρία και δεν το κατακαίει η φωτιά!
Ω αγνότητα, που κρατάς στα χέρια σου πλούτο, για τον οποίο κανείς δεν μετανιώνει, και που διώχνεις μακριά την αμέλεια!
Ω αγνότητα, που είσαι πνευματικό άρμα και ανεβάζεις στα ύψη εκείνον που σε έχει!
Ω αγνότητα, που κατοικείς στις ψυχές των πράων και ταπεινών και τους κάνεις ανθρώπους του Θεού!
Ω αγνότητα, που ανθίζεις σαν ρόδο ανάμεσα στην ψυχή και στο σώμα, και γεμίζεις όλο τον οίκο με ευωδία!
Ω αγνότητα, που είσαι πρόδρομος και σύνοικος του Αγίου Πνεύματος!
Ω αγνότητα, που εξιλεώνεις το Θεό και απολαμβάνεις την πραγματοποίηση των υποσχέσεών του, και για αυτό σε ευγνωμονούν όλοι οι άνθρωποι!
Αυτήν αγάπησαν οι Άγιοι. Αυτήν αγάπησε ο άγιος Ιωάννης ο Ευαγγελιστής· και επειδή την αγάπησε, αξιώθηκε να γείρει στο στήθος του ενδόξου Κυρίου.
Ω αγνότητα, που δεν απέκτησες βραβεία μόνο με αυτούς που έμειναν για πάντα παρθένοι, αλλά και με τους έγγαμους!
Αυτήν λοιπόν ας αγαπήσουμε και εμείς με όλη μας την καρδιά, ευλογημένοι δούλοι του Σωτήρα, για να κάνουμε να χαρεί το Πνεύμα του Θεού, που κατοικεί μέσα μας.
Σ’ αυτόν ανήκει η δόξα, στους αιώνες. Αμήν
(Οσίου Εφραίμ του Σύρου Έργα,τόμος Γ’ σελ.170-172 εκδοση «Το περιβόλι της Παναγίας»)
https://paraklisi.blogspot.com/2018/10/blog-post_26.html#more

Δυο μεγάλοι Σύριοι άγιοι, Εφραίμ & Ισαάκ (28 του Γενάρη)



Δύο μεγάλοι άγιοι Πατέρες της αρχαίας εκκλησίας της Συρίας εορτάζονται στις 28 Ιανουαρίου, οι άγιοι Εφραίμ ο Σύρος και Ισαάκ ο Σύρος.
Με την ευκαιρία της εορτής τους υπενθυμίζουμε στους επισκέπτες μας ότι η αυθεντική πνευματική παράδοση της Συρίας και πολλών άλλων περιοχών του ευρύτερου αραβικού ή αραβόφωνου κόσμου είναι ο ορθόδοξος χριστιανισμός. Ατυχώς αργότερα επικράτησαν εκεί ρεύματα όπως ο νεστοριανισμός ή (Αίγυπτο και αλλού) ο μονοφυσιτισμός, που απέκοψαν αυτές τις τοπικές Εκκλησίες από το σύνολο της Ορθόδοξης Εκκλησίας, τις έφεραν σε διαμάχη με τα βυζαντινά πολιτικά και πνευματικά κέντρα και κατόπιν τις έριξαν στην "αγκαλιά" του Ισλάμ, όπου παραμένουν μέχρι σήμερα... Ωστόσο όμως, ως ορθόδοξες χώρες, είχαν αναδείξει πάρα πολλούς αγίους.
Για τους αγίους της Συρίας και άλλων αραβικών λαών (και πιο πέρα, μέχρι την Ινδία και την Κίνα) δες στο βιβλίο του καθηγητή της Ιατρικής Σχολής Αθηνών Γεωργίου Πιπεράκι Ο Χριστός στην Ασία.
Η ιστοσελίδα του Πατριαρχείου Αντιοχείας είναι εδώ.

Άγιος Εφραίμ ο Σύρος
(από εδώ)

Ὁ Ὅσιος Ἐφραὶμ καταγόταν ἀπὸ τὴν Ἀνατολὴ καὶ γεννήθηκε στὴν πόλη Νίσιβη τῆς Μεσοποταμίας πιθανῶς τὸ 308 μ.Χ. ἢ καὶ ἐνωρίτερα. Ἤκμασε ἐπὶ Μεγάλου Κωνσταντίνου (324 – 337 μ.Χ.), Ἰουλιανοῦ του Παραβάτου (361 – 363 μ.Χ.) καὶ τῶν διαδόχων αὐτοῦ. Ἀπὸ τὴν μικρή του ἡλικία διδάχθηκε τὴν πίστη καὶ τὴν ἀρετὴ ἀπὸ τὸν Ἐπίσκοπο τῆς γενέτειράς του Ἰάκωβο (309 – 364 μ.Χ.), ὁ ὁποῖος καὶ τὸν χειροτόνησε διάκονο, ἀλλὰ ὁ Ὅσιος ἀρνήθηκε νὰ λάβει μεγαλύτερο ἀξίωμα. Ἀκολούθησε πολὺ νωρὶς τὸν μοναχικὸ βίο καὶ μὲ τὸ φωτισμὸ τοῦ Παρακλήτου ἔγραψε πάρα πολλὰ συγγράμματα πνευματικῆς καὶ ἠθικῆς οἰκοδομῆς. Γι’ αὐτὸ καὶ θαυμάζεται γιὰ τὸ πλῆθος καὶ τὸ κάλλος τῶν ἔργων του. Γνώστης ἀκριβὴς ὅλων τῶν δογματικῶν θεμάτων, ἤξερε νὰ καταπολεμᾶ τὶς αἱρέσεις καὶ νὰ ὑπερασπίζει μὲ θαυμάσια σαφήνεια τὴν Ὀρθοδοξία. Ἦταν ἐκεῖνος ποὺ κατατρόπωσε σὲ διάλογο τὸν αἱρετικὸ Ἀπολλινάριο καὶ ὁδήγησε πολλοὺς αἱρετικοὺς νὰ ἐπιστρέψουν στὴν πατρώα εὐσέβεια.
Ὅταν, διὰ τῆς συνθήκης τοῦ ἔτους 363 μ.Χ., ποὺ ὑπέγραψε ὁ διάδοχος τοῦἸουλιανοῦ τοῦ Παραβάτου, Ἰοβιανὸς (363 – 364 μ.Χ.), ἡ Νίσιβης παραδόθηκε στοὺς Πέρσες, ὁ Ὅσιος Ἐφραὶμ ἐγκατέλειψε τὴν πατρίδα του καὶ ἦλθε στὴν Ἔδεσσα, ὅπου ἀσκήτεψε σὲ παρακείμενο ὄρος. Τὸ ἔτος 370 μ.Χ. ἐπισκέφθηκε τὸν Μέγα Βασίλειο στὴν Καισάρεια τῆς Καππαδοκίας καὶ λίγο ἀργότερα τοὺς Πατέρες καὶ Ἀσκητὲς τῆς Αἰγύπτου.
Ὁ Ὅσιος Ἐφραὶμ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ ἔτος 373 μ.Χ. καὶ ἡ Σύναξή του ἐτελεῖτο στὸ Μαρτύριο τῆς Ἁγίας Ἀκυλίνας, στὴν περιοχὴ Φιλοξένου, κοντὰ στὴν ἀγορά.
 

[Σημείωση: ο άγιος Εφραίμ ο Σύρος (λέγεται όσιος = άγιος που ήταν μοναχός) δεν είναι ο ίδιος με τον άγιο μεγαλομάρτυρα του 15ου αιώνα Εφραίμ της Νέας Μάκρης, για τον οποίο μπορείτε να διαβάσετε εδώ].

Η κοίμηση του αγίου Εφραίμ του Σύρου. Η εικόνα αυτή είναι ταυτόχρονα και μια μεγαλειώδης απεικόνιση της κοινωνίας των αρχαίων ορθόδοξων ερημιτών.

Για τα γραπτά του αγίου
(από εδώ)

Ο Στυλ. Παπαδόπουλος, καθ. Πατρολογίας στο πανεπιστήμιο Αθηνών, αναφέρει για το πρόβλημα της γνησιότητας των έργων του αγ. Εφραίμ: 
«Τα έργα του γνώρισαν μέχρι τον Ζ΄ αιώνα τεράστια διάδοση. […] Δυστυχώς όμως η επικράτηση της αραβικής σήμαινε ήδη από τον Η΄ αιώνα την εξαφάνιση της συριακής γλώσσας [στην οποία έγραφε ο άγιος], με αποτέλεσμα τα έργα του να μην αντιγράφονται πλέον και σχεδόν να λησμονηθούν και αυτά και ο ίδιος. Αλλά και πριν τον Η΄ αιώνα είχε δημιουργηθεί κλίμα συγχύσεως, ώστε αυθαίρετα να του αποδίδονται μεταγενέστερα κείμενα ή νεώτεροι να διασκευάζουν έργα του που τα κυκλοφορούσαν ως δικά τους. Το φαινόμενο αυτό ίσχυσε και για τις πολυπληθείς μεταφράσεις, οι οποίες πολλαπλασιάστηκαν βάσει νόθων ή αμφιβαλλόμενων έργων του. Έτσι οι πρώτοι εκδότες (AssemaniLamyOverbeck) συριακών και ελληνικών κειμένων του Εφραίμ [από όπου προέρχεται και το παρόν, AssemIII, 70 D 1 – 72 F 5] συγχέουν σε απελπιστικό βαθμό γνήσια και νόθα έργα, ενώ πολύ συχνά επανεκδίδουν τα ίδια κείμενα με διαφορετικούς τίτλους…» (Πατρολογία Β΄, Αθήνα 1990, σελ. 334).

Η ευχή του αγίου Εφραίμ

Στον άγιο Εφραίμ το Σύρο αποδίδεται και μια εξαιρετική ευχή (=προσευχή), που λέγεται στην Εκκλησία κατά τη Μεγάλη Σαρακοστή, δηλ. την περίοδο νηστείας που οδηγεί στο Πάσχα. Λέει:
Κύριε καὶ Δέσποτα τῆς ζωῆς μου, πνεῦμα ἀργίας, περιεργείας, φιλαρχίας καὶ ἀργολογίας μή μοι δῷς.Πνεῦμα δὲ ταπεινοφροσύνης, ὑπομονῆς καὶ ἀγάπης, χάρισαί μοι τῷ σῷ δούλῳ.
Ναί, Κύριε Βασιλεῦ, δώρησαί μοι τοῦ ὁρᾶν τὰ ἐμὰ πταίσματα, καὶ μὴ κατακρίνειν τὸν ἀδελφόν μου, ὅτι εὐλογητὸς εἶ, εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
Ανάλυση του περιεχομένου και του νοήματος της ευχής αυτής από τον π. Αλέξανδρο Σμέμαν διάβασε σ' αυτό το άρθρο.

Άγιος Ισαάκ ο Σύρος

Βιογραφικό του αγίου Ισαάκ και γνώμες άλλων αγίων γι' αυτόν (απόσπασμα από αυτό το άρθρο, όπου αναιρούνται διάφορες εσφαλμένες απόψεις που έχουν κυκλοφορήσει για τον άγιο). Ο άγιος χαρακτηρίζεται Αββάς (=πατέρας, εννοείται: πνευματικός πατέρας).

Ι) Βιογραφικά

[...] Γεννήθηκε στήν Νινευΐ ἤ κατ’ ἄλλους κοντά στήν Ἔδεσσα τῆς Μεσοποταμίας. Ἔζησε τόν ΣΤ´ αἰῶνα. Ἐπειδή ὑπάρχει ἐπιστολή του πού τήν ἀπευθύνει στόν τότε νέο στήν ἡλικία Ἅγιο Συμεών τόν Θαυμαστορείτη (521-596μ.Χ.), γίνεται ἡ ὑπόθεση ὅτι ὁ Ἅγιος Ἰσαάκ «ἤκμαζεν» γύρω στά 530 μ.Χ. καί κατά πᾶσα πιθανότητα ἐκοιμήθη στό τέλος τοῦ ΣΤ´ αἰῶνος. 
Νέος ἔγινε μοναχός μαζί μέ τόν ἀδελφό του στή Μονή τοῦ Ἁγίου Ματθαίου καί ἀργότερα τόν κατέλαβε ὁ ἔρως τῆς ἡσυχίας καί ἀνεχώρησε στήν ἔρημο. Ὅταν ὁ ἀδελφός του ἔγινε ἡγούμενος στό μοναστήρι τοῦ Ἁγίου Ματθαίου τόν κάλεσε νά γυρίσει πίσω, ἀλλά ἐκεῖνος ἔχοντας τήν ἡσυχαστική ἐμπειρία ἀρνεῖται. Ἀργότερα ὅμως ὑπακούει σέ θεία ἀποκάλυψη καί δέχεται νά γίνει ἐπίσκοπος Νινευΐ. Ἀλλά γιά πολύ λίγο. 
Τήν ἴδια ἡμέρα πού χειροτονήθηκε ἐπίσκοπος ἦλθαν στό ἐπισκοπεῖο δυό ἄνθρωποι γιά νά λύσουν μία διαφορά τους. Ὅταν ὁ Ἅγιος ἔθεσε σάν βάση γιά τή λύση τῶν προβλημάτων τους τό Εὐαγγέλιο, ὁ ἕνας ἐξ αὐτῶν ἀρνήθηκε. Τότε σκέφθηκε ὁ Ἅγιος: «Ἄν αὐτοί ἐδῶ δέν ὑπακούουν στά εὐαγγελικά προστάγματα τοῦ Κυρίου τότε τί ἦρθα ἐγώ νά κάμω ἐδῶ;». Ἐγκατέλειψε τόν ἐπισκοπικό θρόνο καί γύρισε στήν ἀγαπημένη του σκήτη, ὅπου ἔζησε μέχρι τό θάνατό του ἀγωνιζόμενος.
Ὅμως ἄν ὁ λεπτομερής βίος τοῦ Ἀββᾶ Ἰσαάκ δέν εἶναι γνωστός, ὁ Ἅγιος εἶναι πασίγνωστος ἀπό τούς ἀσκητικούς Λόγους του. Τόν 8ο ἤ τό ἀργότερο τόν 9ο αἰῶνα δύο μοναχοί τῆς Μονῆς τοῦ Ἁγίου Σάββα τῆς Παλαιστίνης ὁ Ἀβράμιος καί ὁ Πατρίκιος ἀνακαλύπτουν τόν οὐράνιο αὐτό θησαυρό τῶν Λόγων τοῦ Ἁγίου καί τούς μετέφρασαν ἀπό τά συριακά στήν ἀρχαία ἑλληνική. Ὁ θησαυρός αὐτός διαδόθηκε παντοῦ διά μεταφράσεων στήν ἀραβική, σλαβωνική καί λατινική γλῶσσα καί στή συνέχεια σέ ὅλες τίς εὐρωπαϊκές γλῶσσες.
Ἔτσι τά ἔργα τοῦ Ὁσίου Ἰσαάκ γίνονται ἐντρύφημα, τροφή πνευματική καί παρηγορία στούς ἡσυχαστές, τούς μοναχούς καί ὅλους τούς πιστούς. Ἀνεδείχθη οἰκουμενικός διδάσκαλος τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς. Ἀλλά καί οἱ ἑτερόδοξοι μέ τίς μεταφράσεις στή γλῶσσα τους ἐθέλχθησαν ἀπό τή διδασκαλία του καί τόν μελετοῦν μέ δίψα.
Παρά ταῦτα μόνο τά τελευταῖα, σχετικῶς, χρόνια καθιερώνεται ἡ ἑορτή τῆς μνήμης του. Παλαιότερα στό Ἅγιο Ὄρος τόν τιμοῦσαν στίς 28 Ἰανουαρίου μαζί μέ τόν Ἅγιο Ἐφραίμ ἐνῷ τώρα τελευταῖα στίς 28 Σεπτεμβρίου. Ἀλλά μήπως αὐτή ἡ καθυστέρηση τοῦ ἑορτασμοῦ τῆς μνήμης του, λυμαίνεται καθόλου τήν ἁγιότητα του καί τή δόξα του; Μήπως ὁ Ἀββᾶς Ἰσαάκ δέν εἶναι Ἅγιος; Κατ’ ἀρχάς πρέπει νά ποῦμε ὅτι ὑπάρχουν πολλοί Ἅγιοι οἱ ὁποῖοι ἀναφερόμενοι ὡς Ἅγιοι σέ βιβλία Πατερικά δέν ἔχουν καθιερωμένη μνήμη ἤ ὅπως συμβαίνει μέ τόν Ἅγιο Ἰσαάκ τόν Σύρο, καθιερώθηκε ἡ μνήμη τους τά τελευταῖα χρόνια. Ἔτσι ματαίως θά ἀναζητήσει κάποιος ἡμέρα μνήμης γιά τόν Ὅσιο Θεόγνωστο τῆς Φιλοκαλίας ἐνῷ ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Διαδόχου Φωτικῆς, τοῦ Ἡσυχίου τοῦ πρεσβυτέρου, τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Καρπαθίου, τοῦ συγγραφέως τῶν Παραμυθητικῶν κεφαλαίων πρός τούς ἐν Ἰνδίᾳ μοναχούς, τοῦ Ἁγίου Νικολάου τοῦ Καβάσιλα καί τοῦ Ἁγίου Συμεών Θεσσαλονίκης ἡ μνήμη καθιερώθηκε τά τελευταῖα χρόνια.


ΙΙ) Οἱ Ἅγιοι Πατέρες γιά τόν Ἀββᾶ Ἰσαάκ


Παρά ὅμως τήν ἔλλειψη ἡμερομηνίας μνήμης αὐτῶν τῶν Ἁγίων καί πολλῶν ἄλλων ἡ Ἐκκλησία δέχεται ὡς αὐθεντικό ἐν Χριστῷ, δηλαδή ὡς ἁγιοπνευματικό τό Βίο τους, τίς δέ διδαχές τους ὡς ἀπόσταγμα τῆς ὑπ’ αὐτῶν ἐμπειρίας τῆς θεώσεως, τῆς ὑπ’ αὐτῶν «αἰσθήσεως ἐν Θεῷ», ὅπως γράφει ὁ Ἀββᾶς Ἰσαάκ.
Ὅλα αὐτά κατ’ ἐξοχήν ἰσχύουν σέ ὕψιστο βαθμό γιά τόν Ἅγιο Ἰσαάκ. Ὅλοι οἱ μετά ἀπ’ αὐτόν ἀσκητικοί Πατέρες παραπέμπουν σ’ αὐτόν, ὡς Ἅγιον Ἰσαάκ, ὡς γνήσιο διδάσκαλο τῆς ἀσκητικῆς ζωῆς, ὡς ἔμπειρο ἀγωνιστή καί ἐκπαιδευτή στόν πόλεμο κατά τοῦ διαβόλου καί τῶν παθῶν, ὡς πνευματική λυδία λίθο μέ τήν ὁποία δοκιμάζονται οἱ ἐμπειρίες τῶν ἀγωνιζομένων, ἄν εἶναι ἐκ τοῦ Θεοῦ ἤ ἐκ τοῦ διαβόλου. 
Σ’ αὐτόν παραπέμπει 29 (!) φορές ὁ Ὅσιος Πέτρος ὁ Δαμασκηνός (Θ´ αἰών) στά ἔργα του πού δημοσιεύονται στή Φιλοκαλία, ὁ Ὅσιος Νικηφόρος ὁ μονάζων, ὁ διδάσκαλος τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ στό Λόγο περί νήψεως καί φυλακῆς καρδίας, ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Σιναΐτης, ὁ ὁποῖος, συνιστᾶ στούς ἡσυχαστές τή μελέτη τῶν Λόγων του τοποθετώντας τον ἀνάμεσα στόν Ἅγιο Ἰωάννη τῆς Κλίμακος καί τόν Ἅγιο Μάξιμο τόν Ὁμολογητή, οἱ Ἅγιοι Κάλλιστος καί Ἰγνάτιος οἱ Ξανθόπουλοι (26 παραπομπές). Ἀπό τόν Ἅγιο Κάλλιστο τόν Καταφυγιώτη ἀποκαλεῖται «ἡσυχίας ἄκρος ὑφηγητής».
Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς γράφει: «... καρπόν τῆς προσευχῆς ὁ Ἅγιος Ἰσαάκ προσηγόρευσε τόν φωτισμόν· φησί γάρ, "καθαρότης ἐστί νοός, ἐφ’ ᾗ διαυγάζει ἐν τῷ καιρῷ τῆς προσευχῆς τό φῶς τῆς ἁγίας Τριάδος· καί τότε ὁ νοῦς ὑπεράνω τῆς προσευχῆς γίνεται καί οὐ δεῖ καλεῖν ταύτην προσευχήν, ἀλλά τοκετόν τῆς καθαρᾶς προσευχῆς, τῆς διά τοῦ Πνεύματος καταπεμπομένης" καί πάλιν "προσευχή ἐστι καθαρότης νοός, ἥτις μόνη ἐκ τοῦ φωτός τῆς Ἁγίας Τριάδος μετ’ ἐκπλήξεως τέμνεται"» καί τόν ὀνομάζει «ἐπόπτη καί συγγραφέα τῆς μυστικῆς ἐποπτίας» [δηλ. θεατή θεϊκών οραμάτων, που δεν τα βλέπουν κοινά μάτια].
Στόν Βίο τοῦ Ὁσίου Σάββα τοῦ Βατοπεδινοῦ, ὁ Ὅσιος Ἰσαάκ ἀναφέρεται ὑπό τοῦ βιογράφου τοῦ Ἁγίου Φιλοθέου, ὡς «ὁ παθών ταῦτα καί μαθών (δηλαδή τήν κατά Χριστόν ἀλλοίωσιν, ἔλλαμψιν καί θέωσιν) Σύρος ἐκεῖνος τήν ἡσυχίαν τε καί θεωρίαν ὁ περιβόητος».
Ὁ μεγάλος Ρῶσος ἡσυχαστής, ὁ Ἅγιος Νεῖλος Σόρσκυ (1433-1508) στά Ἀσκητικά του 37 φορές παραπέμπει στόν Ἅγιο μας.
Ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης τόν ἀποκαλεῖ «ὁ ἐμός θεοφόρος φιλόσοφος Ἅγιος Ἰσαάκ».
Ὁ Γέρων Ἰουστῖνος Πόποβιτς γράφει: «Μεταξύ τῶν ἁγίων τούτων φιλοσόφων [δηλαδή τῶν Ἁγίων Πατέρων] μία ἀπό τάς πρώτας θέσεις ἀνήκει εἰς τόν μεγάλον ἀσκητήν καί ἅγιον Ἰσαάκ τόν Σύρον. Εἰς τά συγγράμματά του ὁ ἅγιος Ἰσαάκ μέ σπανίαν ἐμπειρικήν γνῶσιν παρακολουθεῖ καί περιγράφει τήν διαδικασίαν τῆς ἐξυγιάνσεως καί καθάρσεως τῶν ἀνθρωπίνων ὀργάνων τῆς γνώσεως».
Ὁ Γέροντας Ἱερώνυμος τῆς Αἰγίνης ἔλεγε: «Ὁ Ἰσαάκ ὁ Σύρος κρύβει ἕνα μεγάλο θησαυρό. Ἀνοίξετέ τον, διαβάσετέ τον πλουτίσατε πνευματικά... Ἄν δέν ἔχεις Ἰσαάκ Σῦρο, καί ἄν δέν ἔχεις λεφτά νά τόν ἀγοράσῃς, νά πάρῃς μιά τσάντα καί νά βγῇς νά ζητήσῃς χρήματα καί νά τόν πάρῃς... Ὅταν τό διαβάζῃς καί χαίρεσαι καί ἐλέγχεσαι… Νά διαβάζετε ἕνα φύλλο τήν ἡμέραν, νά βλέπεσθε σάν σέ καθρέφτη».
Ὁ Γέροντας Παΐσιος ἔλεγε: «Ἄν πήγαινε κανείς στό Ψυχιατρεῖο καί διάβαζε στούς ἀσθενεῖς τόν Ἀββᾶ Ἰσαάκ, θά γίνονταν καλά ὅσοι πιστεύουν στόν Θεό, γιατί θά γνώριζαν τό βαθύτερο νόημα τῆς ζωῆς». Στίς ἐπιστολές του ὁ Γέροντας γράφει: «Πολύ βοηθᾶ ἡ μελέτη στά Ἀσκητικά τοῦ Ἀββᾶ Ἰσαάκ, διότι καί τό βαθύτερο νόημα τῆς ζωῆς δίνει νά καταλάβει κανείς καί κάθε εἴδους μικρό ἤ μεγάλο κόμπλεξ καί ἐάν ἔχει ὁ ἄνθρωπος πού πιστεύει στό Θεό, τόν βοηθάει γιά νά τό διώξη»… Στό Βίο τέλος τοῦ Γέροντος διαβάζουμε: «Ἔλεγε ὅτι τό βιβλίο τοῦ Ἀββᾶ Ἰσαάκ ἀξίζει ὅσο ὁλόκληρη πατερική βιβλιοθήκη. Στό βιβλίο [τῶν Ἀσκητικῶν τοῦ Ἁγίου Ἰσαάκ] πού διάβαζε, κάτω ἀπό τήν εἰκόνα τοῦ Ἁγίου, πού κρατᾶ στό χέρι του ἕνα φτερό καί γράφει, σημείωσε: "Ἀββᾶ μου, δός μου τήν πέννα σου νά ὑπογραμμίσω ὁλόκληρο τό βιβλίο σου"».
Ὁ Γέρων Πορφύριος ἔλεγε: «Βέβαια γιά τά μυστήρια πού ὁ Θεός ἀποκαλύπτει μέσα μας καλύτερη εἶναι ἡ σιωπή. Νά, ὅμως, πού μπορεῖ νά μᾶς συμβεῖ, ὅπως στόν Ἀπόστολο Παῦλο, πού λέγει: «Παραφέρθηκα· ἐσεῖς μέ ἀναγκάσατε νά τά πῶ λόγῳ τῆς ἀγάπης» (Ρωμ. 1, 11-12). Τό ἴδιο στενοχωριέται καί ὁ Ἀββᾶς Ἰσαάκ, πού ἀναγκάζεται νά πεῖ τά μυστήρια καί τά βαθιά βιώματα τῆς καρδιᾶς του, ὁρμώμενος ἀπό ἀγάπη καί μόνο. νά πῶς τό λέει: «Ἔγινα μωρός· δέν ὑποφέρω νά φυλάξω τό μυστήριον ἐν σιωπῇ, ἀλλά γίνομαι ἀνόητος διά τήν ὠφέλειαν τῶν ἀδελφῶν...».
Ἀπό ὅλες αὐτές τίς μαρτυρίες τῶν Ἁγίων πατέρων καί συγχρόνων Γερόντων γίνεται ἐμφανής ἡ καθολική ἀποδοχή τῆς ἁγιότητος τοῦ Ἀββᾶ Ἰσαάκ καί τῶν ἁγίων συγγραμμάτων του, ἡ ὀρθοδοξία του καί ἡ γνησιότητα τῶν ἁγιοπνευματικῶν ἐμπειριῶν του.

Οι επιστολές και οι ασκητικοί λόγοι του αγίου Ισαάκ του Σύρου, κείμενα υψηλής πνευματικότητας που γράφτηκαν προς μοναχούς (αυτό ας το έχει υπόψιν ο αναγνώστης - κάνουν και για τους "κοσμικούς" [δηλ. αυτούς που δεν είναι μοναχοί] αλλά βασικά για εκείνους που θέλουν πολύ σοβαρά να πλησιάσουν το Θεό κι όχι "παρεμπιπτόντως" και παράλληλα με ένα σωρό άλλα ενδιαφέροντα και ασχολίες), δημοσιεύονται εδώ (στ' αρχαία), ενώ κάποιοι εδώ (στα νέα ελληνικά).

Η νήψη στο έργο του αγίου Εφραίμ του Σύρου



Δεν μπορείς να εφησυχάζεις, όταν ο εχθρός άγρυπνος πολεμάει. Δεν μπορείς αμέριμνος να καθεύδεις, όταν τα «πεπυρωμένα βέλη» του πονηρού και των παθών βάλλουν καταιγιστικά και αδιάκοπα.

Σκληρός και αδυσώπητος τούτος ο πόλεμος. Δε γνωρίζει ανακωχή. Τα πάθη ξεσπούν σαν ηφαίστειο και καίνε σαν την πυρακτωμένη λάβα. Συγκλονίζουν την ύπαρξη εξουθενωτικά και παραλυτικά. Πολύ οδυνηρό για πάντα το ερωτηματικό: «Τις με ῥύσεται ἐκ τοῦ σώματος τοῦ θανάτου τούτου;» (Ρωμ. ζ΄ 24).

Ο όσιος Εφραίμ ο Σύρος – ένας απ’ τους έξοχους Πατέρες της Εκκλησίας και σύγχρονος των τριών Καππαδοκών – υπήρξε διδάσκαλος της μετάνοιας και της νήψης (εγρήγορσης). Η άριστη γνώση της ανθρώπινης ψυχής, οι άγιες προσωπικές εμπειρίες της μακαρίας απάθειας και το ύψος της αγιότητός του, τον αναδεικνύουν μοναδικό οδηγό της νήψης και της πνευματικής ζωής. Ο λόγος του – γεμάτος χάρη και δύναμη – εμπνέει, οικοδομεί, ενισχύει, στηρίζει αλλά και αφυπνίζει συνειδήσεις.

Έχοντας επίγνωση των σχεδίων και των παγίδων του πολυμήχανου διαβόλου και της αέναης εσωτερικής τρικυμίας των παθών και της αμαρτίας, ο άνθρωπος πρέπει πολύ να κοπιάσει και ν’ αθλήσει για τη σωτηρία του. «Πολλοῦ καμάτου χρεία εἰς τό σωθῆναι καί πολλοῦ αἰῶνος» (χρόνου).

Η νήψη είναι νίκη, και η νίκη προϋποθέτει συνεχή άσκηση. «Οὐ γάρ παίγνιον ἐστιν ἡ ἄσκησις», λέγει ο άγιος Εφραίμ, «ἀλλ’ ἐν πολλῇ ἀκριβείᾳ ἡ τῆς ψυχῆς σωτηρία κατορθοῦται». Χρειάζεται πολλή επιμέλεια και προθυμία ψυχής. Εάν χαλαρώσουμε τον αγώνα, τότε ο διάβολος «ὁλόκληρον καταπίνει τόν μή νήφοντα».

Βρισκόμαστε σ’ εμπόλεμη κατάσταση. «Ἐν μεγάλῳ πολέμῳ ἐσμεν ἐν τῷδε τῷ βίῳ καί ὁ ἐχθρός μαίνεται· ἀλλ’ οὐ παραιτητέον τόν ἀγῶνα». Μέγας ο πόλεμος και λυσσαλέος ο εχθρός, αλλά καμιά υποχώρηση, καμιά λιποταξία. Εγκατάλειψη του αγώνα ισοδυναμεί με προδοσία.

Είναι στιγμές που ο πνευματικός αγωνιστής μέσα στη φωτιά και την αντάρα της μάχης, παθιασμένος θ’ αναφωνήσει: «ω, τι δεινός ο πόλεμος! Ω, τι χαλεπός!»… Αλλά ο άγιος Πατέρας με τις άγιες διδαχές του, μεταγγίζει θάρρος και αισιοδοξία, ιδιαίτερα στους νέους. «Ὀξυπόδησον ἐν τῷ ἀγῶνι τῆς ἀσκήσεώς σου, ὦ νεότης», λέει. Τρέξε γρήγορα και γενναία το δρόμο της πνευματικής σου άσκησης. Και μ’ ένα τόνο ηρωικό θα προσθέσει: «Μή συνηθίσῃς ἧτταν ἐν τῷ πολέμῳ. Ἡ γάρ συνήθεια δευτέρα φύσις». Η συνήθεια, για πάντα, είτε στο καλό είτε στο κακόμ είναι «δευτέρα φύσις». Εδώ «ἧτταν ἐν τῷ πολέμῳ» εννοεί την υποχώρηση, την πτώση, την αμαρτία. Κι όπως είναι γνωστό, η μια πτώση φέρνει την άλλη.

Όποιος πολεμάει, προσέχει απ’ όλες τις μεριές και κατοπτεύει τα πάντα. Δεν αφήνει κερκόπορτες ανοιχτές και διόδους αφύλακτες. Οι απροσεξίες πολύ κοστίζουν. Κάποτε και μικρές λεπτομέρειες επιφέρουν πανωλεθρία και συντριβλη. «Μικρά ἀμέλεια τίκτει μεγάλην ἁμαρτίαν». Όπως και αντίθετα, «μικρά νῆψις ἀποστρέφει πολλήν ζημίαν».

ΑΓΙΟΣ ΕΦΡΑΙΜ Ο ΣΥΡΟΣ ΜΑΚΑΡΙΟΙ ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΑΓΡΥΠΝΟΥΝ ΣΤΙΣ ΠΡΟΣΕΥΧΕΣ








Όσιος Εφραίμ ο Σύρος:

Μακάριοι αυτοί που αγρυπνούν στις προσευχές. Μακάριοι αυτοί που ασχολούνται κάθε μέρα με τη σωτηρία της ψυχής τους. Μακάριοι αυτοί που καρτερούν στη θύρα του Χριστού με καρτερία.

ΑΓΙΟΣ ΕΦΡΑΙΜ Ο ΣΥΡΟΣ ΝΑ ΛΕΣ ΣΤΟ ΘΕΟ ΠΟΛΛΑ ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΛΙΓΑ


 

 

 

Όσιος Εφραίμ ο Σύρος:

Να λες στο Θεό πολλά και στους ανθρώπους λίγα!

 

ΑΓΙΟΣ ΕΦΡΑΙΜ Ο ΣΥΡΟΣ ΑΛΗΘΙΝΟΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΟΝ ΘΕΟ










Όσιος Εφραίμ ο Σύρος:

Αληθινός φιλόσοφος μπροστά στον Θεό είναι εκείνος, ο οποίος αντιστέκεται πάντοτε στις δικές του κακές επιθυμίες.

ΜΙΑ ΩΦΕΛΙΜΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΑΓΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥ


Ο ΟΣΙΟΣ ΕΦΡΑΙΜ ο Σύρος, ο περίφημος διδάσκαλος του ασκητισμού, αποφάσισε κάποτε ν’ αφήση για λίγο την πολυπόθητη ησυχία του στην έρημο και να κατέβη στην πόλι. Είχε επιθυμία να προσκυνήση τα άγια λείψανα, που βρίσκονταν τότε στην ΄Εδεσσα, αλλά και να συναντηθή με εκκλησιαστικούς άνδρες, για να συζητήση μαζί τους δογματικές αλήθειες. Ζούσε σε μια εποχή, που η ορθή πίστι χτυπιόταν απ’ όλες τις μεριές από φοβερές αιρέσεις.
- Κύριε, προσευχήθηκε προτού ξεκινήσει, στείλε μου μπροστά μου, καθώς θα περνώ την πύλη της πόλεως, έναν άνθρωπο που να με διδάξη.
Μα τη στιγμή που έμπαινε στην πολυάνθρωπη Έδεσσα, ο πρώτος άνθρωπος που βρέθηκε στο δρόμο του, ήταν μια κοινή γυναίκα, που στάθηκε και τον κύτταζε αδιάντροπα. Ο Όσιος παραπονέθηκε στον Κύριο, που παραχώρησε να βρη το αντίθετο απ’ ότι είχε ζητήσει. ’Υστερα γύρισε αυστηρό το βλέμμα του στη γυναίκα και της είπε απότομα, για να της προκαλέση κάποια συστολή:
- Απορώ πώς δεν κοκκινίζεις από ντροπή που τολμάς να με κυττάζης με τόση επιμονή.
- Εγώ του αποκρίθηκε εκείνη μ’ ετοιμότητα, κάνω αυτό που μου ταιριάζει. Από την πλευρά σου πλάστηκα, εσένα πρέπει να κυττάζω. Του λόγου σου όμως, που πλάστηκες από το χώμα, καλά θα κάνης να έχης διαρκώς το βλέμμα σου ριγμένο σ’ αυτό.
Παίρνοντας τόσο σωστή απάντησι ο μέγας Όσιος, ευχαρίστησε μ’ ευγνωμοσύνη τον Θεό. Πιο ωφέλιμη διδασκαλία απ’ αυτή δεν του χρειαζόταν πλέον.



Καύχημα και η δόξα των Χριστιανών... (Αγίου Εφραίμ του Σύρου) Tόμος 5. σελ,139, 140



Αυτός πού βάζει τον φτωχό στο σπίτι του, φιλοξενεί τον Χριστό πού είπε «Είναι μακάριοι οι ελεήμονες» Αυτός πού δίνει ελεημοσύνη στον φτωχό, δανείζει στον Θεό πού είπε «Αυτό πού κάνατε σε έναν από τούς ασήμαντους αδελφούς μου, σ` εμένα τον κάνατε» Αυτός πού δέχεται τον ξένο κάτω από τη στέγη του, υποδέχεται τον Χριστό πού είπε «`Ο Υιός του Θεού δεν έχει που να γείρει τον κεφάλι του» Αυτά και τα παρόμοια μ` αυτά είναι καρποί της μετάνοιας, και στεφάνι και καύχημα και δόξα των Χριστιανών Άς μην καυχιέται ο σοφός για τη σοφία του, ούτε ο δυνατός για τη δύναμή του. αλλά απεναντίας, καθένας πού καυχιέται, ας καυχιέται εν Κυρίω. Καύχημα μάλιστα των Χριστιανών είναι η εντολή του. Καύχημα των Χριστιανών είναι οι διδασκαλίες των `Αποστόλων και των Προφητών. Καύχημα των Χριστιανών είναι η ταπεινοφροσύνη, η συναίσθηση της πνευματικής φτώχειας και η υπακοή. Καύχημα των Χριστιανών είναι η ψαλμωδία πού συνοδεύεται από κατάνυξη. Καύχημα των Χριστιανών είναι η μετάνοια πού συνοδεύεται από δάκρυα. Καύχημα των Χριστιανών είναι η πραότητα πού συνοδεύεται από ησυχία, και τον να σκύβουν αυτοί μπροστά σε όλους και να τούς προσκυνούν. Καύχημα των Χριστιανών είναι να πλύνουν τα πόδια των αδελφών. Καύχημα των Χριστιανών είναι τον να λέει κανείς στον άλλο «Συγχώρησέ με, σου έφταιξα» Καύχημα των Χριστιανών είναι η φιλοξενία και η συμπόνια. Καύχημα και σωτηρία των Χριστιανών είναι τον να τρώγουν πάντοτε μαζί τους στο τραπέζι τους φτωχοί και ορφανοί και ξένοι διότι από αυτό τον σπίτι ποτέ δεν θα απομακρυνθεί ο Χριστός. Καύχημα των Χριστιανών είναι τον να μην φτάνει ο ήλιος στη δύση του. ενώ εξακολουθεί η οργή κάποιου, ούτε να κοιμηθεί κανείς έχοντας έχθρα εναντίον κάποιου. Καύχημα και στεφάνι των Χριστιανών είναι να υπομένει κανείς τις θλίψεις και να μην αγανακτεί ένας τέτοιος άνθρωπος είναι φίλος αυτού πού είπε ότι «η θλίψη σας θα μετατραπεί σε χαρά». Καύχημα των Χριστιανών είναι να επισκέπτεται κανείς αυτούς πού βρίσκονται στη φυλακή, δηλαδή αυτούς πού ζουν στα σπήλαια και στα βουνά και στις οπές της γης, σαν αληθινός μαθητής αυτού πού είπε «ήμουν στη φυλακή, και ήρθατε σ` εμένα» Καύχημα των Χριστιανών είναι να έχουν πάντοτε στη μνήμη τους τον Θεό και τη μεγάλη μέρα της κρίσης. Και γιατί δεν λέω τα μεγαλύτερα ; Καύχημα και έπαινος και σωτηρία των Χριστιανών είναι η ομολογία της ορθής πίστης, και τον να μην συμφωνεί κανείς και να μην γίνεται φίλος μ` αυτούς πού φρονούν τα αντίθετα, αλλά να τηρεί την εντολή και την παρακαταθήκη άσπιλη, άψογη και ανόθευτη από κάθε αίρεση, ως την παρουσία του Κυρίου μας `Ιησού Χριστού. Διότι αυτόν τον Χριστιανό, όταν τον δει ο Κύριος, θα πει «Να, αληθινός `Ισραηλίτης, δηλαδή Χριστιανός, στον οποίο δεν υπάρχει δόλος». Γι` αυτά πρέπει να καυχόμαστε, αδελφοί, και όχι για άμαξες και για άλογα και για εξουσία και για πλούτο.


ΠΕΡΙ ΦΟΒΟΥ ΘΕΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥ









Ο φόβος του Θεού, κατά τον όσιο Εφραίμ, είναι «φυλακτήριον ψυχής», είναι «κυβερνήτης ψυχής», είναι «παιδευτήριον ψυχής». «Ὁ ἔχων φόβον Θεοῦοὐκ ἀμεριμνᾷ· νήφει γάρ πάντοτε». Δηλαδή όποιος ολόθερμα ευλαβείται και αγαπά το Θεό, δεν μπορεί να παραμένει αδιάφορος στο μέγα θέμα της σωτηρίας. Βρίσκεται πάντοτε σε κατάσταση εγρήγορσης.



Αντίθετα, «ὁ μή ἔχων τόν φόβον τοῦ Θεοῦ ἐν ἑαυτὦ, ὁ τοιοῦτος εὐάλωτοςἐστι τοῖς τοῦ διαβόλου επιχειρήμασιν… Μετεωρίζεται· ἀδιαφορεῖ· καθεύδειἀμερίμνως». Δίχως φόβο Θεού, εύκολα ο άνθρωπος πέφτει στις πλεκτάνες του διαβόλου… «Κτῆσαι φόβον Θεοῦ, ὅπως καί οἱ δαίμονες φοβηθήσονταί σε».



Άγιος τούτος ο φόβος. Είναι φόβος θείος και ιερός. Είναι υπερφυσικό δώρο της θείας Χάριτος. Είναι ενδεικτικό παρουσίας του Αγίου Πνεύμαοτς. Είναι φόβος άφοβος, γιατί δε φοβάται τον εχθρό. Όπου «φόβος Θεού», εκεί και η παρουσία του Θεού· και όπου η παρουσία του Θεού, εκεί και η απουσία του διαβόλου και κάθε κακού.



«Μακάριος ὁ ἀεί ἔχων ἐν ἑαυτῷ μνήμην Θεοῦ». Όσο ψυχοζημιογόνος είναι η «λήθη», τόσο ωφέλιμη και προστατευτική είναι η «μνήμη Θεού». Αλλά «μνήμη Θεού» δεν μπορεί να υπάρξει δίχως αδιάλειπτη προσευχή. Αυτή μονάχα είναι «όπλον κατά του διαβόλου».

ΑΓΙΟΣ ΕΦΡΑΙΜ Ο ΣΥΡΟΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ



 

Πνευματικές συμβουλές του Αγίου Εφραίμ του Σύρου





Ο μεγάλος αυτός άγιος της Εκκλησίας μας δεν είναι ευρύτερα γνωστός, αν και κατά παράδοξο τρόπο είναι πολύ οικείος στους χριστιανούς, ιδίως την περίοδο της Μεγ.Τεσσαρακοστής που συνεχώς λέμε την ακόλουθη προσευχή:



Κύριε και Δέσποτα της ζωής μου, πνεύμα αργίας, περιεργείας, φιλαρχίας και αργολογίας μη μοι δως, πνεύμα σωφροσύνης, ταπεινοφροσύνης, υπομονής και αγάπης χάρισαί μοι τω σω δούλω.

Ναι Κύριε Βασιλεύ, δώρησαί μοι του οράν τα εμά πταίσματα και μη κατακρίνειν τον αδελφόν μου, ότι ευλογητός εί εις τους αιώνας των αιώνων.



Η πολύ γνωστή ευχή των ακολουθιών της Μεγ.Τεσσαρακοστής είναι του Αγίου Εφραίμ, κάτι που πολλοί χριστιανοί δεν γνωρίζουν. Για την ζωή και την δράση του διαθέτουμε λίγα ασφαλή στοιχεία. Ο Άγιος Εφραίμ, σύγχρονος του Μεγ. Βασιλείου και των άλλων μεγάλων Πατέρων του 4ου αι., γεννήθηκε από σύρους χριστιανούς περί το 306 μ.Χ. στην Νισίβη της Μεσοποταμίας. Αναπτύχθηκε πνευματικά στο περιβάλλον του επισκόπου Νισίβεως Ιακώβου, του ασκητικού αυτού ιεράρχου. Ο Εφραίμ από νωρίς ανέλαβε ποιμαντική δράση στα πλαίσια της κατηχήσεως. Αφιερώθηκε στο ποιμαντικό και διδακτικό έργο της Εκκλησίας ζώντας παράλληλα ασκητική ζωή. Χειροτονήθηκε διάκονος και όταν αργότερα του προτάθηκε να γίνει επίσκοπος αυτός αρνήθηκε, προτιμώντας να παραμείνει απερίσπαστος στο διδακτικό του έργο, γενόμενος πρότυπο εναρέτου μορφωμένου χριστιανού, ποιμένος και ασκητού, αφιερωμένου στις αρετές της πτωχείας, παρθενίας, εγκρατείας, ταπεινοφροσύνης, αλλά και με πλούσιο διδακτικό και ποιμαντικό έργο. Όταν οι Πέρσες το 363 κατέλαβαν την Νισίβη, πολλοί χριστιανοί, μαζί και ο όσιος Εφραίμ,κατέφυγαν στην Έδεσσα της Συρίας. Εκεί ο Εφραίμ συνέχισε το έργο του, ιδρύοντας μάλιστα μία νέα κατηχητική και θεολογική σχολή.



Ο όσιος Εφραίμ αποτελεί δεσπόζουσα μορφή της συριακής Εκκλησίας, θεμελιωτής της συριακής εκκλησιαστικής γραμματείας, της ερμηνευτικής- εξηγητικής, προέβαλε τον ασκητικό βίο θεολογικά, πολέμησε τους αιρετικούς, τους ειδωλολάτρες και τους γνωστικούς, και ανεδείχθηκε ως ένας από τους μεγάλους χριστιανούς ποιητές, καθώς συνέθεσε πλήθος χριστιανικών ύμνων σε απλή στα συριακά, σε απλή και λαϊκή γλώσσα, κατανοητή από τους συμπατριώτες του. Ως χαρισματικός ποιμένας των συροφώνων χριστιανών και για την κατήχησή τους συνέγραψε κείμενα ερμηνευτικά και εποικοδομητικά, ποιητικά και διδακτικά, ύμνους και ψαλμούς. Έγραψε μεγάλο αριθμό έργων, ομιλίες και ύμνους. Αλλά και ως ασκητής ο Εφραίμ ασχολήθηκε με τον πνευματικό αγώνα του πιστού για τελείωση. Ο λόγος του είναι προτρεπτικός, διδακτικός και περιγραφικός των αρετών του πιστού, και χαρακτηρίζεται σε κάποια σημεία ως βαθιά νηπτικός και φιλοκαλικός. Με τα έργα του ο όσιος Εφραίμ προσκαλεί τους χριστιανούς σε άσκηση και πνευματικό αγώνα.



Από νωρίς τα έργα του εκτιμήθηκαν και άρχισαν οι μεταφράσεις τους από τα συριακά σε άλλες γλώσσες, ελληνικά, λατινικά, αρμενικά, κοπτικά, αιθιοπικά, σλαβικά, και προσφάτως και σε σύγχρονες ευρωπαϊκές γλώσσες (γαλλικά, ιταλικά, αγγλικά). Ιδιαιτέρως από τους ελληνοφώνους ορθοδόξους αγαπήθηκαν τα ασκητικά του κείμενα, που περιέχουν ωφέλιμα και πνευματικά κεφάλαια για την χριστιανική ζωή.



Κοιμήθηκε το 373. Για τον μεγάλο αυτόν ασκητή και όσιο της Εκκλησίας μας εγκωμιαστικούς λόγους συνέγραψαν οι Ιωάννης ο Χρυσόστομος και Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός. Η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά την μνήμη του στις 28 Ιανουαρίου ενώ και η Δυτική Εκκλησία τον αναγνωρίζει και τον τιμά ως άγιο.



Ας εξετάσουμε λοιπόν μερικές πνευματικές συμβουλές του Αγίου Εφραίμ για την χριστιανική μας ζωή. Συνήθως οι άνθρωποι φροντίζουν περισσότερο για την διατροφή τους και την περιποίηση του σώματος και λιγότερο ή και καθόλου για την ψυχή. Ο Άγιος Εφραίμ μας συμβουλεύει για την αξία της πνευματικής τροφής της ψυχής: »όταν το σώμα πεινά και απαιτεί τροφή, ας σκεπτόμαστε ότι και η ψυχή έχει την ίδια ανάγκη. Όπως ακριβώς το σώμα, αν δεν λάβει τροφή, δεν μπορεί να ζήσει, έτσι και η ψυχή, αν δεν λάβει πνευματική σοφία, είναι νεκρή.Γι’ αυτό έλεγε ο Κύριος ότι »ο άνθρωπος δεν μπορεί να ζήσει μόνον με άρτο (Ματθ 4,4). Εσύ ,λοιπόν, ως καλός διαχειριστής, δώσε τα φαγητά της ψυχής στην ψυχή και τα φαγητά του σώματος στο σώμα. Μην αφήσεις την ψυχή να νεκρωθεί, αλλά να την θρέψεις με θεϊκά λόγια, με ψαλμούς και ύμνους και ωδές πνευματικές, με αναγνώσματα από την Αγία Γραφή, με νηστείες, με αγρυπνίες, με προσευχές, με δάκρυα, με την ελπίδα και την σκέψη των μελλοντικών αγαθών».



Σχετικώς με τις βιωτικές μέριμνες και τις πνευματικές προτεραιότητες που πρέπει να έχει στην ζωή του ο χριστιανός, ο Άγιος Εφραίμ μας λέει ότι μπορεί τα καθημερινά ζητήματα να μοιάζουν ως ερχόμενα σε αντίθεση με τα αιώνια και τα μέλλοντα, όμως όταν υπάρχει πίστη, τα ζητήματα αυτά είναι ξεκαθαρισμένα.» Ο Κύριος λέγει στο Ευαγγέλιο ότι ο άπιστος θα φανεί άπιστος και στα λίγα και στα πολλά, ενώ ο πιστός θα αναδειχθεί πιστός και στα λίγα και στα πολλά. »Έφη αυτώ ο Κύριος αυτού, ευ, δούλε αγαθέ και πιστέ, επί ολίγα ής πιστός, επί πολλών σε καταστήσω»(Ματθ 25,21). Δια της λέξεως »ολίγα» εννοεί ο Κύριος τα ζητήματα που απασχολούν τον παρόντα βίο, όπως λ.χ. τροφές, ενδύματα και όσα εν γένει αναφέρονται στην περιποίηση του σώματος. Για τα ζητήματα αυτά ο Κύριος μας διέταξε να μην μεριμνούμε , αλλά να αναθέτουμε την φροντίδα των πραγμάτων αυτών σε Εκείνον. »Μη ουν μεριμνήσητε λέγοντες, τι φάγομεν ή τι πίωμεν ή τι περιβαλώμεθα, πάντα γαρ ταύτα τα έθνη επιζητεί. Οίδε γαρ ο Πατήρ υμών ο ουράνιος ότι χρήζετε τούτων απάντων. Ζητείτε δε πρώτον την Βασιλείαν του Θεού και την δικαιοσύνην Αυτού και ταύτα πάντα προστεθήσεται υμίν» (Ματθ 6,31-33). Δια της λέξεως »πολλά» εννοεί τα αγαθά, τα οποία θα δωρήσει κατά τον μέλλοντα αιώνα και τα οποία υποσχέθηκε να παραχωρήσει σε αυτούς που πιστεύουν και φροντίζουν διαρκώς και εναγωνίως για αυτά και επιζητούν όλα αυτά, γιατί σε αυτούς που ζητούν πρώτα την βασιλεία του Θεού όλα αυτά θα προστεθούν».



Γι’ αυτό ο Άγιος Εφραίμ μας συμβουλεύει να αποφεύγουμε τις πολλές μέριμνες για τα γήινα και να έχουμε την φροντίδα μας για την ψυχή και την επουράνια ζωή που μας περιμένει. »Εσύ, αγαπητέ μου, μόλις αντιληφθείς ότι ο εχθρός επιχειρεί να σε εξαπατήσει, μην υπακούσεις σε αυτόν, αλλά να πράττεις τα πάντα με μέτρο, και να εργάζεσαι με μέτρο, για να συχνάζεις τακτικά στην σύναξη(=εκκλησιασμό) και την προσευχή. Και η ευχή που γίνεται με πίστη, θα σου δίνει δύναμη και χάρη σε κάθε καλό έργο. Ας αγαπούμε την αυτάρκεια και ας τρέχουμε για τα απολύτως αναγκαία και όχι για την απόλαυση. Αν επιδιώξουμε την απόλαυση και την πλεονεξία, τότε θα είναι πολύς ο κόπος, ακατάστατη η πορεία μας, η λύπη μας ανικανοποίητη και η ζωή μας πολυμέριμνος. Για ένα πράγμα μόνον υπάρχει ανάγκη, αδελφοί μου, όπως είπε ο Κύριος. Τίποτε δεν είναι ανώτερο ή τιμιώτερο από την ψυχή. Γι’ αυτήν πάντοτε ας τρέχουμε και ας φροντίζουμε και αυτήν να ετοιμάζουμε και ας μην διαθέτουμε όλον μας τον χρόνο για την φροντίδα του σώματος».

ΑΓΙΟΣ ΕΦΡΑΙΜ Ο ΣΥΡΟΣ ΑΠΑΝΤΑ, ΤΟΜΟΙ 1-7



  

Όσιος Εφραίμ ο Σύρος – Έργα του. Άπαντα, Τόμοι 1-7

 

 

Ο Όσιος Εφραίμ ο Σύρος ανήκει στη θαυμαστή χορεία των μεγάλων και θεοφόρων Πατέρων της Ορθοδόξου Εκκλησίας· είναι σύγχρονος του Μεγάλου Βασιλείου, Επισκόπου Καισαρείας της Καππαδοκίας, του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, και άλλων μεγάλων Πατέρων.

Πληροφορίες για το βίο και την πολιτεία του Όσιου Εφραίμ αντλούμε από τους βιογράφους και θαυμαστές του, αλλά και από τους λόγους πού έγραψε ο Όσιος. Από τα αρχαιότερα κείμενα που μας πληροφορούν για τον Όσιο είναι το «Εγκώμιο εις τον Όσιον Πατέρα ημών Εφραίμ» από τον Άγιο Γρηγόριο, Επίσκοπο Νύσσης της Μ. Ασίας, που εκφωνήθηκε κατά πάσα πιθανότητα μετά τη σύγκληση της Β’ Οικουμενικής Συνόδου (381), όταν πια ή Εκκλησία είχε ηρεμήσει από την αίρεση του Μακεδόνιου, και ο Επίσκοπος Γρηγόριος μπορούσε απερίσπαστος να διδάσκει και να οικοδομεί το ποίμνιό του. Για τη σύνθεση του Εγκωμίου ο Γρηγόριος Νύσσης άντλησε πληροφορίες από τα ίδια τα κείμενα του Οσίου, όπου υπάρχουν στοιχεία για τη ζωή του· «όσα λέμε δεν τα διδαχθήκαμε από άλλους, αλλά τα συγκεντρώσαμε από όσα ο ίδιος άφησε κατάσπαρτα μέσα στους λόγους του», ομολογεί ο Γρηγόριος.

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Όσιος Εφραίμ ο Σύρος – Έργα, Τόμος Α΄ (Πρώτος)

 

Α΄Περί αρετών και κακιών λόγος, Β΄Περί φόβου Θεού, Γ΄Περί αφοβίας, Δ΄Περί αγάπης, Ε΄Περί των μη εχόντων αγάπην, ς’ Περί μακροθυμίας, Ζ΄Περί του μη έχοντος μακροθυμίαν, Η’ Περί υπομονής, Θ΄Περί του μη έχοντος υπομονήν, Ι΄Περί αοργησίας, ΙΑ΄Περί οξυχολίας, ΙΒ’ Περί πραότητος, ΙΓ΄Περί πονηρίας, ΙΔ΄Περί αληθείας, ΙΕ΄Περί ψεύδους, Ις΄Περί υπακοής, ΙΖ΄Περί ανυποταξίας και γογγυσμού, ΙΗ’ Περί του μη έχειν φθόνον ή ζήλον, ΙΘ’ Περί φθόνου και ζήλου, Κ’ Περί του μη είναι λοίδορον, ΚΑ΄Περί λοιδορίας και λοιδόρων, ΚΒ΄Περί εγκρατείας, ΚΓ΄Περί ακρασίας / Λόγος για τις αρετές και τις κακίες, Για το φόβο του Θεού, Για την έλλειψη του φόβου του Θεού, Για την αγάπη, Για κείνους που δεν έχουν αγάπη, Για τη μακροθυμία, Για κείνον που δεν έχει μακροθυμία, Για την υπομονή, Για κείνον που δεν έχει υπομονή, Για την αοργησία, Για την οξυθυμία, Για την πραότητα, Για την πονηρία, Για την αλήθεια, Για το ψεύδος, Για την υπακοή, Για την ανυπακοή και τον γογγυσμό, Για το να μην έχουμε φθόνο ή ζηλοτυπία, Για το φθόνο και τη ζηλοτυπία, Για το να μην είναι κανείς λοίδορος, Για τη λοιδορία και τους λοίδορους, Για την εγκράτεια, Για την έλλειψη εγκράτειας

Έλεγχος αυτώ και εξομολόγησις / Έλεγχος του εαυτού του και εξομολόγηση

Προς καθαίρεσιν υπερηφανίας / Για την καθαίρεση της υπερηφάνειας

Λόγος κατανυκτικός / Λόγος κατανυκτικός

Λόγος ασκητικός / Λόγος ασκητικός

Κατά μίμησιν των Παροιμιών / Κατά μίμηση των Παροιμιών

Σχετικά με το φόβο του Θεού

Προς διόρθωσιν των εμπαθώς διαγόντων και τιμάς απαιτούντων / Για τη διόρθωση αυτών που ζουν με εμπάθεια και απαιτούν τιμές

Έλεγχος αυτού και εξομολόγησις / Έλεγχος του εαυτού του και εξομολόγηση

Περί των παθών / Για τα πάθη

Περί μετανοίας / Για τη μετάνοια

Περί κατανύξεως  / Για την κατάνυξη

Λόγος κατανυκτικός / Λόγος κατανυκτικός

Λόγος έτερος κατανυκτικός / Άλλος κατανυκτικός λόγος

Ο άγιος Εφραίμ ο Σύρος και οι γυναίκες Αναίρεση τής διαστρέβλωσης ενός κειμένου Του Θεόδωρου Ρηγινιώτη





Μια θρησκεία δεν κρίνεται από το πώς παρερμηνεύουν οι εχθροί της τα δικά της κείμενα, αλλά από το πώς οι ίδιοι οι πιστοί της, κατανοούν αυτά που γράφουν και που διαβάζουν. Διαφορετικά αυτό που επικρίνεται, δεν είναι η ίδια αυτή η θρησκεία και οι συγγραφείς της, αλλά μια πλαστή ανύπαρκτη κατάσταση δημιουργημένη στη φαντασία τών εχθρών της. Εδώ λοιπόν, θα δούμε πώς παρερμηνεύεται ένα Χριστιανικό κείμενο από τους εχθρούς τής Χριστιανικής πίστης, και πώς το κατανοούν στην πραγματικότητα οι ίδιοι οι Χριστιανοί, στα πλαίσια τού σεβασμού και τής ισοτιμίας για τη γυναίκα, που είναι βασική αρχή τής Χριστιανικής πίστης.





Ένα κείμενο που παρερμηνεύεται

Προβάλλεται στο διαδίκτυο το ακόλουθο απόσπασμα ως «δείγμα μισογυνισμού» του αγίου Εφραίμ του Σύρου:

«Τι είναι η γυναίκα; Είναι ναυάγιο πάνω στην ξηρά, πηγή κακίας, αποταμίευμα χυδαιότητας και πονηριάς, θανατηφόρο συναπάντημα, ολίσθημα των ματιών, όλεθρος των ψυχών, πληγή της καρδιάς, καταστροφή των νέων, εξουσία του Άδη, απόκρημνη επιθυμία.

«Τι είναι η γυναίκα; Είναι αιτία του διαβόλου, ανάπαυση του όφη, παρηγοριά του διαβόλου, απαρηγόρητη λύπη, καμίνι που από κάτω καίει φωτιά, σκανδαλισμός των σωζομένων, αγιάτρευτη κακία, τόπος καθημερινής φλυαρίας, ξενοδοχείο των άσωτων, εργαστήριο των δαιμόνων.

«Τι είναι η γυναίκα; Είναι φίλτρο πονηριάς, αδιάντροπο θηρίο, αχαλίνωτο στόμα, δημοσίευση των μυστικών, οδηγός του σκότους, δάσκαλος των παραπτωμάτων, πονηριά της απόλαυσης, αχόρταγη επιθυμία, που προξενεί την αιώνια κόλαση.

« Τι είναι η γυναίκα; Είναι γήινο φρόνημα, ραθυμία του άνδρα, ακολασία που κοιμάται μαζί του, φροντίδα που ξυπνά μαζί του, καθημερινή βλάβη, θύελλα του σπιτιού, ναυάγιο του άνδρα, ανήμερο θηρίο, καταγώγιο των μοιχών, όπλο του διαβόλου, επιθυμητή λύσσα, παγκόσμιος θάνατος.

Όταν λοιπόν δεις μία γυναίκα όμορφη, που λάμπει, που έχει χαρούμενα μάτια, που γυαλίζουν τα μάγουλά της, που  κάποια επιτηδευμένη ομορφιά του προσώπου της φλογίζει τον λογισμό σου και αυξάνει τις επιθυμίες σου, σκέψου ότι αυτό που θαυμάζεις είναι χώμα, ότι αυτό που καίει είναι στάχτη, και τότε θα σταματήσει να παραφέρεται η ψυχή. Ξεσκέπασε με τον λογισμό σου το δέρμα του προσώπου της, και τότε θα δεις όλη την μηδαμινότητά της ομορφιάς της, διότι δεν θα βρεις τίποτε άλλο από οστά φλέβες και δυσοσμία. Σκέψου επίσης αυτή να γερνάει, να μεταβάλλεται, να πεθαίνει, να πέφτει μαραμένο όλο εκείνο το άνθος. Σκέψου τι θαυμάζεις, και να ντραπείς, και αφού ντραπείς, μετανόησε.»



Σε ποιον ανήκει το κείμενο;

Αυτό όμως που αγνοεί (ή αποκρύπτει;) ο συγκεκριμένος «υπερασπιστής των γυναικών» είναι ότι αυτά προέρχονται από έργο του αγίου Κατά των πονηρών γυναικών, το οποίο μάλιστα είναι και αμφιβαλλόμενο, όπως τα περισσότερα από τα διασωθέντα έργα που αποδίδονται στον άγιο. Πρόκειται απλώς για «μια ομιλία που παραδόθηκε με το όνομα του Εφραίμ του Σύρου» (βλ. A.B.A.M. von der Ham, «Η ιστορία των γυναικών, των καλών και των κακών, του Τζάνε Βεντράμου και το πρότυπό του», περιοδικό Ελληνικά, τ. 38ος, τεύχ. 2ο, Θεσσαλονίκη 1987, σελ. 344 –εκεί επισημαίνονται και αναφορές σε ψευδο-χρυσοστόμεια).

Ο Στυλ. Παπαδόπουλος, καθ. Πατρολογίας στο πανεπιστήμιο Αθηνών, αναφέρει για το πρόβλημα των έργων του αγ. Εφραίμ: «Τα έργα του γνώρισαν μέχρι τον Ζ΄ αιώνα τεράστια διάδοση. […] Δυστυχώς όμως η επικράτηση της αραβικής σήμαινε ήδη από τον Η΄ αιώνα την εξαφάνιση της συριακής γλώσσας [στην οποία έγραφε ο άγιος], με αποτέλεσμα τα έργα του να μην αντιγράφονται πλέον και σχεδόν να λησμονηθούν και αυτά και ο ίδιος. Αλλά και πριν τον Η΄ αιώνα είχε δημιουργηθεί κλίμα συγχύσεως, ώστε αυθαίρετα να του αποδίδονται μεταγενέστερα κείμενα ή νεώτεροι να διασκευάζουν έργα του που τα κυκλοφορούσαν ως δικά τους. Το φαινόμενο αυτό ίσχυσε και για τις πολυπληθείς μεταφράσεις, οι οποίες πολλαπλασιάστηκαν βάσει νόθων ή αμφιβαλλόμενων έργων του. Έτσι οι πρώτοι εκδότες (Assemani, Lamy, Overbeck) συριακών και ελληνικών κειμένων του Εφραίμ [από όπου προέρχεται και το παρόν, Assem. III, 70 D 1 – 72 F 5] συγχέουν σε απελπιστικό βαθμό γνήσια και νόθα έργα, ενώ πολύ συχνά επανεκδίδουν τα ίδια κείμενα με διαφορετικούς τίτλους…» (Πατρολογία Β΄, Αθήνα 1990, σελ. 334 – βλ. και αναφορά σελ. 337 στο έργο με τίτλο Περί της αμαρτωλού γυναικός, που δηλώνεται ρητά ως αμφιβαλλόμενο και είναι πιθανόν το ίδιο, αφού επανεκδίδονται «τα ίδια κείμενα με διαφορετικούς τίτλους»).

Ο Όσιος Εφραίμ ο Σύρος είπε…Η δύναμη της συνείδησης, η μετάνοια και η σωτηρία του ανθρώπου




Η συνείδηση έχει γνώρισμα να απωθεί την παρείσακτη κολακεία, επειδή συχνά η αμαρτία προσφέρεται αδιάντροπα .
Με την παράταση του χρόνου υπερισχύει η συνείδηση, διότι ή όταν φοβήθηκε μέσα στο σκοτάδι, ελέγχει τον άνθρωπο ή ότι υποφέρει αυτό εξαιτίας των αμαρτιών-διότι η Γραφή λέει:.

(Παροιμ.28,1)και επίσης :(Παροιμ.28,1),ο ασεβής όμωςφεύγει και από τη σκιά του.Και ο νόμος λέει:(Λευϊτ.26,36/επάξω δουλείαν). Ή όταν φοβήθηκε μέσα σε πλοίο , που συνταράχθηκε από το σάλο των κυμάτων, του θυμίζει πάλι την ασέβεια του, η’ όταν φοβήθηκε μέσα σε σεισμό, του παρουσιάζει τις παρανομίες του, η’ όταν έμεινε μόνος μέσα στον δρόμο , το αποδίδει στα πάθη του.
Τελικά ,αν δεν επιστρέψει, τον ελέγχει όταν πέσει σε αδυναμία και αρρώστια σωματική, ώστε να υποσχεθεί αυτός στον Θεό, εξαιτίας της αγάπης του για τη ζωή, αυτά που συντελούν στην ανατροπή της αμαρτίας.Επειδή φοβάται να πεθάνει, εξαιτίας της ευχάριστης ζωής, ανέχεται  να κεντρίζεται από την συνείδηση και τρέχει στην μετάνοια που μεσιτεύει ανάμεσα στον Θεό και στούς ανθρώπους.Αν δεν φαινόταν σ’αυτόν ευχάριστη η παρούσα ζωή , θα υποτιμούσε τη σπουδαιότητα της μετάνοιας.Αλλά επειδή θέλει να ζει ακόμη και επειδή φοβάται τις ταλαιπωρίες ,επιστρέφει στο Θεό, για να ζήσει περισσότερα χρόνια.

Έτσι έπαθε ο νεώτερος γιός που αναφέρει το Ευαγγέλιο(Λουκ.15,11κ.ε) ,ο οποίος πήρε την  κληρονομιά από τον πατέρα και αναχώρησε σε μακρινή χώρα.Ζούσε άσωτα αισχρές απολαύσεις , κατασπατάλησε όλα όσα του είχαν μείνει και δεν μπόρεσε έστω και λίγο να υποφέρει την μοναξιά.Διότι η μετάνοια χρησιμοποιώντας την ευχαρίστηση της προηγούμενης ζωής, την έστρεψε σε έλεγχο.Διότι η φτώχεια δεν προήλθε από την περίσταση, αλλά από την εξαπάτησή του από κάποιον εχθρό.Ποθούσε δηλαδή τη ζωή, που την χαρακτήρισα ποθητή,αλλά επειδή δεν μπορούσε να υποφέρει τις δυσκολίες, δέχθηκε τον έλεγχο της συνείδησης.Η μαλθακότητα της ζωής του λοιπόν ,έγινε αιτία για την καταστροφή.Η αθλιότητα της φτώχειας τον οδήγησε ,και χωρίς να το θέλει στην ευσέβεια.
Τι λέει ο νεώτερος γιός;(Λουκ.15,18) Ώ τι σοφή μετάνοια!Ώ τι έμπειρη οικονομία!

Διότι είτε μακροθυμεί αυτή ,είτε παραβλέπει,είτε παροτρύνει , τηρεί άβλαβο εκείνον που την έχει! 

Επιμέλεια :Γιώτα Παμπάλου ,agioritikovima.gr

Πηγή: Έργα Όσιου Εφραίμ του Σύρου